SÜT ÇOCUĞUNUN BÜYÜME VE GELİŞİMİ
Ağırlık: Yeni doğan çocuk, 3-4 gün içinde, normal şartlarda doğum kilosunun % 10′unu verir. 28 günlük ile 12 ay arası olan süt çocukluğu döneminde, gelişme ve büyüme çok hızlıdır. Doğum ağırlığı, genellikle iki buçuk ile beş kilogram arasındadır. Kız çocukları erkeklere göre daha düşük kiloludurlar.
Bazen türlü faktörlerin etkisiyle, çocuklar, normal olmalarına rağmen, bu genellemenin dışında kilo alabilirler. Kilo alımı, ilk iki üç ayda, ayda bir kilo civarındadır. 0-6 ayın ortalaması, ayda 750 gramdır. Sonra bir yaşma kadar ayda 500 gram artabilirler. Normal bir çocuk 12 aylığa geldiğinde, 10 kilo kadar olmalıdır. Bunun % 10 altı ve üstü normal sayılır. Bir yaşından sonra, yılda iki kilogram kadar alınması normaldir.
Boy: Bir yaşma kadar çocuklarda boy uzaması çok hızlıdır. İki yaş sonunda bu hız azalır. Erkek çocukların boyu, kız çocuklarının boyundan biraz fazladır.Boy uzamaları: Birinci üç ay 8-10 cm. İkinci üç ay 6-8 cm. Üçüncü üç ay 5-6 cm. Dördüncü üç ay 4 cm.’dir
Baş: Baş büyümesi, beyin büyümesiyle paraleldir. Normalden sapmalar, mutlaka bir klinik tetkik gerektirir.Yeni doğan bebekte, kafa kemikleri birbirinin üzerine gelebilir. Birkaç ay sonra normal yerini alır. Kafa kemikleri arasında, önde ve arkada boşluklar bulunur. Öndekine bıngıldak denir, 16-18 aya kadar kapanır. Arkadaki ise, 6-8 haftada kapanır.Baş çevresinin ölçülmesi, kaşların üzerinden başın arka çıkıntısı yönüne doğru, bütün çevre mezurayla dolanarak yapılır.Baş, en hızlı büyüyen organdır.Büyüme hızı: Yeni doğan 33-35 cm. Üçüncü ay 40 cm. Altıncı ay 43 cm. On ikinci ay 46 cm. ikinci yaş 48 cm. Beşinci yaş 50 cm. On dördüncü yaş 54 cmdir. Baş büyümesi, altıncı aydan sonra yavaşlar. Bu ölçülerdeki sapmalar dikkatli tetkiki gerektirir.
Göğüs Kafesi: Yeni doğanda baş ve göğüs, ortalama olarak aynı genişliktedir. Birinci yaşa doğru göğüs, baş çevresini geçer.
Dişler: Her çocuk dişlerini aynı zamanda çıkartmaz. Burada da soya çekme vardır. Bazı ailelerin çocukları çok erken diş çıkarabilirler. Dişli doğan bebekler bile vardır. Bu zannedildiği gibi fevkalâde iyi gelişme işareti değildir, normaldir. Bazende, iyi gelişme gösteren çocuklardan 14 aylığa kadar gecikmeler olabilir. Bundan sonraki gecikmelerde ise, bir neden aramak lâzımdır.Çocuklar diş çıkartırlarken, diş etlerinde kaşınma, uykusuzluk ve huzursuzluk olur. Diş çıkartırken meydana gelen ateş, ishal, öksürük ve kusma gibi şikayetleri kuşkuyla karşılamak ve başka sebep aramak lâzımdır.Diş çıkarken, direnç biraz azalır ama hastalık yapmaz.
Duyu Organlarının Gelişmesi:
İşitme: Bebek doğumdan sonra hemen işitir. Altıncı ayda, sesin geldiği tarafı tayin edebilir.
Tat Alma: Yeni doğan bebekte, tat alma durumu vardır. Tatlıyı, tatsızı, acıyı ayırmasını bilir.
Koku: Yeni doğan bebeklerde koku alma duyusu oluşmuştur.
Görme: Yeni doğan çocukta görme yeteneği yoktur. Yalnız ışık ve karanlığı anlar. Birinci ayda gözü önündeki eşyaları farkeder.
Dokunma: Yüz ve dudaklar dokunmaya karşı çok duyarlıdır. Basınç, ısı ve ağrıyı anlar.
Solunum Sistemi: Solunum sistemi, gebeliğin altıncı ayından sonra gelişir. Solunum hareketleri ise, doğumdan önce başlamış olur. Doğduktan sonra muntazaman, hayat boyu devam eder. Küçük kilolu doğan çocuklarda solunum düzensizdir, sonra düzenli hâle gelir. Solunum sayısı prematürlerde dakikada 40-90, yeni doğanda 30-80, bir yaşında 20-40, iki yaşında 20-30 kadardır. Dolaşım sistemi kalp atım sayısı doğumda dakikada 140, 1-6 aylarda 130, 6-12 aylarda 115, 1 ve 2 yaşında 110 kadardır.
Sindirim Sistemi: Süt çocuğunda nişastayı hazmeden öz sular yetersizdir. Aylar ilerledikçe artar. İlk aylarda unlu gıdalar vermek doğru değildir. Mide asidi de azdır. Onun için tabiî beslenemeyen çocukların ek gıdalarına, kâfi miktarda asit ilâve etmek gereklidir. Mide kapasitesi, yeni doğan bebekte 30-90 cm3, bir aylıkta 90-150 cm3, bir yaşında ise 210-360 cm3, iki yaşında ise 500 cm3küp kadardır. Karaciğer, yeni doğanda tam vazifesini yapamaz, ancak bir aya doğru olgunlaşır.
Üriner Sistem: Yeni doğan bebekte böbrekler, iyice olgunlaşmamıştır. İlk günlerde 15-50 cm3 idrar yapabilir. 1. ve 2. ayda 200-400 cm3‘e çıkar. 6.-12. aylarda 400-500 cm3 idrar çıkarır.
Kan Yapımı: Süt çocuğunda kan, karaciğer ve dalakta yapılır. Kemik iliği bu görevi zamanla üstlenir.
Deri ve Adaleler: Deri pembe renktedir. Deri altı yağı zamanla çoğalır ve elastikîdir, bu elastikî yapı deri altındaki hücrelerde bulunan su nedeniyledir. Cilt çok hassastır. Elbise, idrar, pudra ve kaka tahrişiyle pişikler ve yaralar oluşabilir.
Beyin ve Sinir Sistemi:Hayatın ilk yılında kafa tası ve beyin çok hızlı gelişme gösterir. Yeni doğan bebekte beyin, vücut ağırlığının % 12′si kadar olmasına rağmen ilk haftalardaki hareketler ve davranışlar gayesizdir. Merkezi sinir sistemi, muntazam bir gelişme gösterir. Bütün vücut fonksiyonları, beynin idaresinde gelişir ve vazife yapar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder